Het roken van sigaretten biedt rokers, zoals elke verslaving, korte plezierige momenten. Het eist echter een zware tol van hun gezondheid en leven. Rokers sterven op jongere leeftijd dan niet-rokers.
COPD en kanker – de meest voorkomende ziekten bij rokers
Chronische obstructieve longziekte (COPD) is de meest bekende ziekte onder rokers. Het is een combinatie van chronische ontsteking van de bronchiën en emfyseem. Tot de symptomen, die bekend staan als typische symptomen van langdurige rokers, behoren kortademigheid, hoesten en ophoesten van slijm.
Hoewel de longfunctie al bij de eerste sigaret wordt beschadigd, treedt deze ziekte pas na langere tijd op. De toestand verslechtert geleidelijk en het ademen wordt steeds moeilijker. Momenteel is deze ziekte ongeneeslijk.
De ziekte waaraan de meeste rokers overlijden is longkanker. Naast de longen verschijnen kwaadaardige tumoren in de mondholte, het strottenhoofd, de keelholte, de slokdarm, de nieren, de lever, de blaas, de dikke darm, de lever, de maag en bij vrouwen ook in de baarmoederhals. Een aanzienlijk percentage van de rokers krijgt leukemie (kwaadaardige kanker van de witte bloedcellen).
Roken schaadt het hele lichaam
Roken is niet alleen schadelijk voor de longen, het hele lichaam heeft last van roken. Een droge, gerimpelde huid, vaak met een licht grijsachtig gele tint, tanden die verkleurd zijn door tabak, bruinachtige of vergeelde nagels en de adem die naar sigaretten ruikt, duiden op het eerste gezicht al op een langdurige roker.
Sigaretten beschadigen de bloedvaten door het hele lichaam, wat zich uit in verschillende ziekten en problemen. Schade aan de bloedvaten van zicht en gehoor en de daaropvolgende verslechtering van deze zintuigen is geen uniek fenomeen. Myocardinfarct, atherosclerose, beroerte – dit zijn ziekten die rokers vaak op de loer liggen.
Daarnaast hebben rokers vaak spijsverteringsproblemen, maagzweren, smaakveranderingen, verminderde eetlust, verstoringen in de opname van voedingsstoffen in de darmen, verminderde bloedcirculatie in de ledematen, vooral de onderste, wat tot amputaties kan leiden. Rokers lopen ook een hoger risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 en osteoporose. Sigaretten zijn verantwoordelijk voor een slechte conditie, slechte wondgenezing, verzwakking van het immuunsysteem en verminderde vruchtbaarheid.
Als een vrouw zelfs tijdens de zwangerschap niet stopt met roken, moet ze, naast zwangerschapscomplicaties, zoals een spontane abortus, verwachten dat haar kind aan aangeboren ontwikkelingsstoornissen zal lijden.
Een sigaret tegen depressie
Sigaretten zijn voor veel mensen een hulpmiddel om met stress om te gaan. Helaas is dit effect slechts van korte duur. Na een sigaret is er een toename van het niveau van stresshormonen en dopamine, die verantwoordelijk zijn voor het gevoel van een toestroom van energie en een goed humeur. Dit gevoel duurt echter maar een tijdje en daarna verslechtert de stemming. Nicotineverslaving begint na verloop van tijd zijn tol te eisen van de psyche. Naast een verslechterende stemming verschijnen er in de loop van de tijd ook gevoelens van angst, stress en depressie.
Roken onder het vergrootglas
De meest bekende stof in sigarettenrook is nicotine. Eén sigaret bevat ongeveer 1 tot 4 mg van deze alkaloïde. Nicotine heeft een aangenaam verfrissend en ontspannend effect. De roker betaalt echter een hoge prijs voor dit tijdelijke aangename gevoel.
Geïnhaleerde nicotine komt zeer snel in de bloedbaan terecht. Het passeert heel gemakkelijk de bloed-hersenbarrière en verschijnt al na tien seconden na de eerste inhalatie van sigarettenrook in de hersenen. Het bindt zich daar aan specifieke nicotinereceptoren in het perifere, vegetatieve zenuwstelsel, die verantwoordelijk zijn voor de goede werking van de inwendige organen
Nicotine is een giftige stof die niet alleen de celkernen beschadigt, maar ook de bloedvaten vernauwt, de bloeddruk verhoogt en de insulineproductie blokkeert. Sta ook achter de verhoogde activiteit van het spijsverteringskanaal, de verhoogde productie van speeksel en spijsverteringssappen. Gelukkig blijft nicotine niet lang in het lichaam aanwezig, anders zou een enkel pakje sigaretten genoeg zijn om een roker te laten overlijden aan nicotinevergiftiging. De halfwaardetijd van nicotine bedraagt ongeveer zestig minuten.
Nicotine is zeer verslavend. Stoppen met roken is lastig; de meeste rokers zullen zonder professionele hulp niet van deze verslaving af kunnen komen.
Naast nicotine bevat sigarettenrook nog wel 4.000 andere stoffen, waarvan er vele kankerverwekkend zijn. Daartoe behoort ook het giftige koolmonoxide, dat de oxygenatie van bloed en weefsel vermindert, de verharding van de slagaders bevordert en, samen met nicotine, de bloeddruk verhoogt.
Roken vernietigt niet alleen het lichaam van de roker, het schaadt ook de mensen die deze giftige rook moeten inademen. De gezondheidseffecten van passief roken zijn dezelfde als die van actieve rokers.
